بررسی عوامل مرتبط با میزان به تأخیر انداختن تولد فرزند اول (مطالعه موردی زنان همسردار ۴۹- ۱۵ سالۀ ساکن شهر میبد)

مقدمه: اهمیت باروری به عنوان مهمترین عامل تغییر در ساخت جمعیت و یکی از مؤلفه های اصلی رشد جمعیت موجب شده تا مطالعات مربوط به باروری، جایگاه ویژه ای در مطالعات جمعیت شناختی داشته باشد. هدف این مقاله بررسی میزان تأثیر عوامل جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر به تأخیر انداختن تولد نخستین فرزند در شهر میبد می باشد. روش بررسی: روش مطالعه در این تحقیق، پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه ساخت یافته است. جامعه مورد مطالعه، زنان 15 تا 49 سال ازدواج کرده و دارای حداقل یک فرزند شهر میبد و حجم نمونه شامل 379 نفر می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای سه مرحله ای انتخاب شده اند. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان می دهد که بین متغیرهای تمایل پاسخگویان به حاملگی، نوع خانواده، سن ازدواج و مدت زمان ازدواج پاسخگویان، تحصیلات پاسخگویان و شوهران شان، خاستگاه جغرافیایی پاسخگویان، وضعیت شغلی زنان و نوع ازدواج آنها با متغیر وابسته میزان به تأخیر انداختن تولد فرزند اول رابطه وجود دارد. همچنین یافته های حاصل از رگرسیون چند متغیره حاکی از آن است که میزان استفاده از وسایل جلوگیری، سن ازدواج، خاستگاه جغرافیائی پاسخگویان، مدت ازدواج، برابری جنسیتی و نوع خانواده، به ترتیب بیشترین سهم را در تعیین فاصله بین ازدواج و تولد فرزند اول دارند و توانسته اند 34 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیش بینی نمایند. نتیجه گیری: نتایج مطالعۀ حاضر و مطالعات قبلی نشان می دهد که در طول سال های اخیر، فاصله بین ازدواج تا تولد فرزند اول افزایش یافته و از شدت باروری کاسته شده است. در مجموع از یافته های بدست آمده می توان چنین نتیجه گیری کرد که تأثیر شرایط جمعیتی، اجتماعی و فرهنگی در افزایش میزان به تأخیر انداختن تولد فرزند اول و بالطبع کاهش باروری فعلی جامعه، به مراتب بیشتر از شرایط اقتصادی می باشد. بنابراین برای کاهش فاصله بین ازدواج تا تولد اولین فرزند در برنامه ریزی ها، باید به عوامل جمعیتی و اجتماعی– فرهنگی بیشترین توجه را نمود.